Werkschoenen zijn schoenen die u draagt voor uw veiligheid tijdens het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden en in bepaalde werkomgevingen. Werkschoenen, ook wel veiligheidsschoenen genoemd, zijn erg belangrijk bij bepaald werk. De arbeidsomstandighedenwet (Arbo-wet) heeft bepaalde richtlijnen opgesteld met betrekking tot werkschoenen. In deze blog leest u alles over richtlijnen, veiligheidsnormen en –klassen.
Zijn werkschoenen verplicht?
Veiligheidsschoenen zijn niet altijd verplicht, behalve voor mensen die werken in de bouw. In de bouw komt een onveilige werkomgeving vaak voor. Daarnaast is er gezien de werkzaamheden een grote kans op ongevallen. Een werkgever kan zijn werknemers ook verplichten om werkschoenen te dragen, hiervoor zijn verschillende redenen:
- De voornaamste reden is de veiligheid van zijn personeel.
- Een werkgever kan daarnaast aansprakelijk worden gesteld bij een ongeval. Een werkgever dient dan aan te tonen of hij zijn zorgplicht is nagekomen. Een werkgever kan bijvoorbeeld PBM verstrekken aan zijn personeel.
Wat zijn PBM?
PBM zijn persoonlijke beschermingsmiddelen. Voordat een werkgever PBM verstrekt moet hij zorgen dat hij eerst andere maatregelen treffen om risico’s te vermijden. Bij een gladde vloer moeten er bijvoorbeeld antislip matten worden gelegd. Of bij werken op hoogte moeten er eerst vangnetten komen. Naast werkschoenen zijn PBM bijvoorbeeld helmen, gehoorbescherming, beschermende kleiding en veiligheidsbrillen.
Wat houdt de zorgplicht van een werkgever in?
Alleen het verstrekken van PBM is niet genoeg. Bij het verstrekken van PBM moet een werkgever aangeven voor welke situatie de PBM gebruikt moet worden. Daarnaast dient de werkgever voorlichting te geven over het gebruik van de PBM. Daar bovenop moet de werkgever zijn werknemer laten tekenen voor het ontvangst van de verstrekte PBM, maar ook de daarbij behorende instructie. Als de werkgever dit heeft gedaan en daarnaast andere maatregelen heeft getroffen om risico’s te vermijden dan heeft hij aan zijn zorgplicht voldaan.
Wat moet een werkgever doen als de werknemer geen PBM gebruikt?
Als de werknemer de PBM heeft verstrekt met de bijbehorende instructie en de werknemer weigert de PBM te gebruiken, kan de werkgever diverse maatregelen treffen:
- Een mondelinge waarschuwing geven met aantekening in het personeelsdossier
- Een schriftelijke waarschuwing geven (kopie in het personeelsdossier). De werkgever kan beter eerst een mondelinge waarschuwing geven.
- Een boete geven als het arbeidsreglement of de cao een boetebeding kent
- Een werknemer schorsen zonder behoud van loon
- Een controle van de Arbeidsinspectie vragen. De Arbeidsinspectie kan de werknemer dan een boete opleggen tot maximaal €225
- Een laatste optie is een ontslagvergunning vragen op basis van de weigering van PBm te gebruiken. Dit kan alleen als de bovenstaande maatregelen niet werken.
- Een ontslag op staande voet is alleen mogelijk als er door de weigering van de PBM door de werknemer risico’s ontstaan voor de werknemer en/of derden, dat de handhaving van het dienstverband in strijd is met goed werkgeverschap.
Welke veiligheidsklassen zijn er?
Er zijn verschillende richtlijnen voor werkschoenen opgesteld en verdeeld over klassen. Deze zijn bepaald in NEN-EN-ISO 20345:2011. Dit is een richtlijnenboek voor PBM. Werkschoenen zijn onder te verdelen in vijf veiligheidsnormen. Naast de algemene eisen moeten de schoenen geschikt zijn voor de omstandigheden waarin ze gebruikt worden.
– S1 veiligheidsschoenen hebben een veiligheidsneus, zijn antistatisch en nemen energie op in de hak. Veiligheidsschoenen die voldoen aan de s1 veiligheidsnorm zijn niet waterbestendig en daarom niet geschikt voor werk waarbij de schoenen nat kunnen worden.
– S1P veiligheidsschoenen hebben net als de S1 schoenen een veiligheidsneus, maar ook een veiligheidszool. De werkschoenen zijn dus geschikt voor een droge werkomgeving waarbij er scherpe voorwerpen op de grond kunnen liggen.
– S2 veiligheidsschoenen hebben net als S1 werkschoenen, een veiligheidsneus, zijn antistatisch en nemen energie op in de hak. Daarnaast hebben S2 werkschoenen een verhoogde weerstand tegen het binnendringen van water. Deze werkschoenen zijn dus wel geschikt voor gebruik in vochtige werkomstandigheden of op plaatsen waar het nat kan worden, zoals buiten.
–S3 veiligheidsschoenen hebben net als S1 werkschoenen, een veiligheidsneus, zijn antistatisch en nemen energie op in de hak. Daarnaast zijn ze net als de S2 werkschoenen waterbestendig.
– S4 veiligheidsschoenen hebben net als S1 werkschoenen, een veiligheidsneus, zijn antistatisch en nemen energie op in de hak. Daarnaast zijn de schoenen of laarzen gemaakt van PU, rubber of kunststof materialen. Dit zorgt er ook voor dat schoenen zelf waterdicht zijn.
– S5 veiligheidsschoenen hebben net als S4 schoenen een veiligheidsneus, zijn antistatisch, gemaakt PU, rubber of kunststof (waterdicht) en nemen energie op in de hak. Verder hebben S5 werkschoenen ook nog een tussenzool en een antislipprofiel. Deze werkschoenen zijn dus het meest veilig.
Welke symbolen zijn er?
Naast de richtlijnen van verschillende veiligheidsklassen, zijn er ook nog veiligheidskenmerken met allemaal hun eigen symbool. Zo kunt u snel en goed zien waar de veiligheidsschoen allemaal tegen bestand is.
P Stalen tussenzool
C Elektrische weerstand (niet geleidend)
A Elektrische weerstand (antistatisch)
E Energie absorberende hak
HI Warmte isolerend (mate waarbij het koel blijft in de schoen)
CI Koude-isolerend (mate waarbij het warm blijft in de schoen)
WRU Waterdicht
HRO Hittebestendige zool (300 °C)
